Hybrid kelimenin Türkçe karşılığı “melez, kırma, karışık” olarak tanımlanmıştır.
Hybrid kelimesi Türkçeye hibrid olarak girmiştir. (Bkz. TDK sözlüğü).
Otomotiv de ise farklı enerji kaynakları ile çalışan iki motor sisteminin aynı araçta bulunması halidir. Bu tip araçlar Hibrid araç olarak isimlendirilir.
Günümüzde yaygınlaşmaya başlayan hibrid araçlarda içten yanmalı bir motor ile elektrikle çalışan ikinci bir motor aynı araçta görev yapmaktadır. Bu günün hibrid araçları halen gelişimini tamamlayamamış fosil yakıt bağımlılığı devam eden araçlardır.
1839 yılında Moritz von Jacobi Neva da elektrikli tekneyi üretti. Elektromanyetik motoru bir beygir gücündeydi. 1882 yılında ve kırkbeş akümülatör tarafınca beslenen üç beygir gücünde elektrik motoru olan tekne bir kaç yolcu ile Thames nehri üzerinde çalıştırılmıştır
1898de Alman Dr Ferdinand Porsche ilk arabasını 23 yaşında yaptı. Bu dünyanın ilk önden çekişli otomobili idi. Porsche’nin ikinci arabası ise bir hibrid araçtı. Elektrik motorları tekerlek göbeklerinde bulunan bu araç içten yanmalı motor ile çalışan bir jeneratörün ürettiği elektriği kullanıyordu.
Nisan 2010
Enver ARSAN
Fütüristler bir konuda gelecekle ilgili olasılıklı senaryoları ve ilgili stratejileri ortaya koyarlar. Yıllardır otomotiv sektöründe çalışıyor olmam nedeni ile bu konuda bazı yeni iş kollarının oluşumuna değindim…
İklim değişikliği, çevre kirliliği, küresel ısınma gibi kavramlar yıllardan beri konuşulmasına rağmen bazı ülkelerin ilgisiz kalması, bazı yatırımların maliyetli olması en önemlisi de kullanılacak petrolün yani depoyu dolduracak benzinin halen bulunabilmesi bir çok sanayi ve büyük kitlelerin geçim kaynağı olması nedeni ile farklı çözümler ikinci plana atılmış olabilir.
Gelinen noktada ve gelecekte elektrikli araçların kullanımı kaçınılmaz. Yeni nesil araçlarda motor elektrikli olur ancak motorun enerji kaynağı sadece şarj edilecek olan akümü yoksa 1500’lü yıllarda keşfedilen, 1700’lü yıllarda yanabildiği keşfedilen ve evrende en çok bulunan müvellidülmâ yani hidrojen mi olur göreceğiz…
Son günlerde adı sıkça geçen hibrid aracın hikayesi yüz yıl önce Ferdinand Porsh un yaptığı hibrid araca dayanır.
İlk Elektrikli Tren 1890 yılında Londrada hizmete alındı. ilk Troleybüs 1882 yılında Berlinde, 1947 yılında ise Ankara’da devreye alınarak çevreyi kirletmeyen, elektrikle çalışan bir toplu taşıma sistemi devreye alınmıştı ancak dünyanın bir çok ülkesinde kullanımı devam etse de sonraki yıllarda nedense bizde unutuldu.
Yeni iş modelleri oluşacak, bazı iş modelleri de yeniden yapılandırılacak ve maalesef bazı iş kolları da yok olacak.
Alt yapı değişecek, elektrik şebekesinin revize edilmesi gerekecek, bir çok bölgede yeni kablolama söz konusu olacağını düşünüyorum. Benzin istasyonları şarj ve yedek akü istasyonu haline gelecek. Yollarda, apartmanların garajlarında, alış veriş merkezlerinin park alanlarında, hava alanlarında şarj noktaları (enerji noktaları) tesis edilecek, acil şarj araçları yollarda dolaşacak. Yeni iş modeli (1) ; enerji noktaları için alt yapının tesis edilmesi, kablolama, Yeni iş modeli (2) ; enerji nokta ünitelerinin üretim ve satışının yapılması, Yeni iş modeli (3) ; enerji noktalarının montaj, bakım, servis hizmetlerinin verilmesi, Yeni iş modeli (4) ; Bu sistemlerin elektronik ortamda desteklenmesi, enerji seviyesi düşen bir araça elektronik yol klavuzu müsait şarj noktalarına göre seyir halindeki araç için rota önerisinde bulunacak. Yeni iş modeli (5) ; enerji noktalarının müşteri banka hesabı ile ilişkilendirilerek araç sahibinin istediği noktadan enerji almasının sağlanması, Yeni iş modeli (6) ; enerji noktasında enerji üretimi, özellikle yerleşim yerlerinden uzakta olan noktalar için o bölgedeki şartlara uygun enerji üretimi. Bunlara ek olarak araç servislerinde elektrikli araçlar için yeni servis ekipmanları uygulması gündeme gelecek yaklaşık servis başına iki bin dolarlık bir yatırım gerekli olsa bin civarında yetkili servisin olduğunu düşünürsek iki milyon dolar civarında bir yatırım gerekecek.
Sonuç olarak; Öncelikle yeni trendin getireceği değişikliklere ülke olarak hazırlanmalı ve dünyada oluşacak pazardan yeterli Pazar Payını almak için yola erken koyulmalıyız.
Maça bir sıfır galip başlayabiliriz.
Temmuz 2010
Enver ARSAN